Terugdraaiende teller en zonnepanelen

De laatste dagen is er heel wat heisa ontstaan na het wegvallen van de terugdraaiende teller. Eigenaars van zonnepanelen zien het financiële plaatje van hun investering helemaal veranderen. Bij Selftech gingen we op zoek naar mogelijke oplossingen zodat je toch het meeste uit je investering kunt halen.

Wat moet je weten?

Het Grondwettelijk Hof vernietigde het principe van de terugdraaiende teller voor wie zonnepanelen heeft. De vorige Vlaamse regering had beloofd dat de teller nog 15 jaar zou blijven voor mensen die vóór 2021 investeerden in zonnepanelen. Hoewel de beslissing van het Hof voor sommigen niet kwam als een verrassing, is het toch een streep door de rekening van zo’n half miljoen gezinnen met een digitale of analoge meter. Via de terugdraaiende teller kon je namelijk de overschot aan geproduceerde zonne-energie op het net zetten en ’s avonds, wanneer mensen het meest verbruiken, weer van het net halen. Dat kwam meestal overeen met een nul operatie of ook resulteren in winst. “Door het wegvallen van de terugdraaiende teller is het niet meer aantrekkelijk om het net als een soort virtuele batterij te gebruiken”, dat meldt de krant De Tijd.

Het nieuwe systeem zal snel ingaan, zeker voor de 100.000 gezinnen die al een digitale meter hebben. Voor de overige 400.000 mensen met zonnepanelen zal het nieuwe systeem de komende twee jaar ingevoerd worden op het moment dat ze overschakelen naar een digitale meter. Tegen eind 2022 zouden alle eigenaars van zonnepanelen in het bezit moeten zijn van een digitale meter, die overigens niet kunt weigeren.

Wie zijn de grootste gedupeerden?

Mensen met een warmtepomp en, in mindere mate, eigenaars van elektrische auto’s worden het zwaarst getroffen. Een warmtepomp verbruikt vooral in de wintermaanden veel stroom, terwijl er net dan minder zonneproductie is. In de zomer is er een overschot aan zelf opgewekte zonne-energie die dan op het net werd gezet.

Ook mensen die nog maar net zonnepanelen plaatsten zijn de dupe. Voorbije jaar vond er een ware rush plaats, het was namelijk de laatste kans om bij de regeling van de terugdraaiende teller te horen. Zij hebben door de vernietiging geen terugdraaiende teller meer en geen subsidie. Het terugverdienen van hun investering zal dus een stuk langer duren dan verwacht.

Wat verandert er concreet?

Het zal gemiddeld langer duren voordat mensen hun investering in zonnepanelen terugverdienen. Vroeger leverde de investering na ongeveer zeven jaar winst op, nu zal dat verschuiven naar gemiddeld tien jaar.

De nieuwe regeling is niet voor iedereen slecht. Volgens de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt (VREG) is het verdwijnen van de terugdraaiende teller voor 60% van de eigenaars van zonnepanelen goedkoper. Op voorwaarde dat zoveel mogelijk energie verbruikt wordt op het ogenblik dat die wordt opgewekt. “Wie in de toekomst 35 procent van zijn totale energieverbruik zelf opwekt, kan winst maken met de nieuwe digitale tellers,” zegt Koen Vanthournout (Energyville/VITO).

Met het wegvallen van de terugdraaiende teller, vervalt ook het prosumententarief. Dat is een forfaitair bedrag dat zonnepaneeleigenaars betaalden voor het gebruik van het net. Als je het grootste deel van je opgewekte stroom meteen zelf gebruikt, dan is het nieuwe systeem zonder prosumententarief goedkoper. Maar niet iedereen kan die opgewekte energie direct verbruiken.

Wat kun je doen?

Er zijn enkele alternatieven voor de terugdraaiende teller, hoewel die wellicht niet hetzelfde rendement zullen opleveren. Het nieuwe systeem is het voordeligst als je zoveel mogelijk zelf consumeert, dus stroom gebruiken op het moment dat de zonnepanelen stroom produceren. Natuurlijk is dat niet altijd evident. Hoe los je dat op?

Thuisbatterij

Indien je overweegt om een batterijopslag te installeren bij je thuis, kun je best contact opnemen met Selftech. In Vlaanderen krijg je een premie voor de installatie van een thuisbatterij. Er is echter geen eenduidig antwoord op de vraag of een thuisbatterij rendabel is, dat hangt van heel wat factoren af. Zelfs met de premie is de installatie van een thuisbatterij volgens Jeroen Büscher (Energyville/VITO) maar voor een minderheid van de gezinnen een rendabele investering. Zo’n batterij is namelijk vooral geschikt voor dagopslag en veel minder voor seizoensopslag.

Teruglevercontract

Experten raden aan om een teruglevercontract af te sluiten met je energieleverancier. Bij een aantal leveranciers kan dat al (Engie, Lampiris, Luminus, Bolt en Eneco). Via dit contract verkoop je overtollige productie aan je energieleverancier. Hoewel de vergoeding hiervoor beperkt is, kun je volgens Jordi Van Paemel (Test Aankoop) voor een doorsnee installatie over de volledige levensduur toch zo’n 2.000 euro opstrijken. Zonder zo’n teruglevercontract wordt de overtollige stroom gratis op het net geplaatst.

Dag/nachtteller

Het kan voordeliger zijn om over te schakelen naar een tweevoudig tarief, maar daarvoor is het in principe te laat. Het onderscheid tussen het dag- en nachttarief verdwijnt namelijk vanaf 2022. Het is dus afwegen of het de investering waard is. Het tweevoudig tarief wordt vanaf 2022 vervangen door het capaciteitstarief. Bij het capaciteitstarief wordt niet zozeer het volume van verbruik aangerekend, maar wel de manier waarop. Hierdoor zal de totale eenheidsprijs per kWh dalen. Het capaciteitstarief zal voordeliger zijn voor gezinnen met een groot verbruik, bijvoorbeeld mensen met een warmtepomp of elektrische auto.

Verder heeft de Vlaamse regering een voorstel op tafel liggen om gezinnen met zonnepanelen een rendement van 5 procent te garanderen. Ze willen dit jaar al beginnen met de uitvoering van de compensatie. Het is echter nog afwachten wat die compensatie precies zal inhouden en hoe die berekend zal worden.

Met vragen kun je steeds terecht bij onze specialisten. Bij Selftech doen we er alles aan je zo goed mogelijk te begeleiden en wegwijs te maken in de mogelijke alternatieven.

Bronnen: vrt.be – Nieuwsblad.be – hln.be – tijd.be